در دنیای امروز، بسیاری از کسب‌وکارها به سمت استفاده از خدمات ابری برای نگهداری داده‌های مهم خود روی آورده‌اند. پشتیبان‌گیری ابری راه‌حلی جذاب برای محافظت در برابر از دست دادن اطلاعات به‌نظر می‌رسد، چراکه به‌صورت خودکار و دور از محل کسب‌وکار انجام می‌گیرد. اما حتی با چنین فناوری پیشرفته‌ای، چه بسا خطاهایی وجود داشته باشند؛ به‌ویژه خطای پشتیبان‌گیری ابری که اغلب در مراحل طراحی یا اجراء نادیده گرفته می‌شوند.
با این پنج خطای پشتیبان‌گیری ابری آشنا شوید
فهرست زیر، این پنج خطای پشتیبان‌گیری ابری را به کوتاهی معرفی می‌کند. البته نباید فراموش کرد که این پنج مورد، تنها اشتباهات نیستند؛ با این همه، آنها رایج‌ترین خطاها هستند. از همین جهت، نیاز است حتماً در این باره از متخصص مشورت بگیرید و راه این خطاها را پیش از وقوع ببندید.
۱. عدم بررسی دوره‌ای صحت پشتیبان‌ها
وقتی صحبت از پشتیبان‌گیری ابری می‌شود، اغلب تصور می‌شود همین که داده‌ها «ثبت شده‌اند»، یعنی همه چیز به خوبی پیش می‌رود. اما چه بسا فایل یا بانکی اطلاعاتی وقتی ذخیره می‌شود، در ظاهر سالم به نظر برسد، ولی در زمان واقعی برگشت‌پذیر نباشد. شاید دلیل آن خرابی در فایل، ناسازگاری با نسخه جدید نرم‌افزاری یا هر مشکل دیگری باشد. این همان خطای پشتیبان‌گیری ابری است که چشم‌پوشی از صحت سنجی دوره‌ای آن می‌تواند شکست بزرگی باشد.
اگر نمی‌دانید آخرین بار چه زمانی فایل‌های پشتیبان شما واقعاً بازیابی شده و آزمایش شده‌اند، نیاز دارید با شتاب، برنامه‌ای برای «بازیابی آزمایشی» تدوین کنید. تنها ثبت پشتیبان کافی نیست؛ باید مطمئن باشید که در زمان بحران، آن داده‌ها واقعاً در دسترس خواهند بود.
۲. سوءپیکربندی دسترسی‌ها
خیلی از کسب‌وکارها تصور می‌کنند وقتی داده‌ها روی فضای ابری است، خطرهای امنیتی کاهش پیدا می‌کند. اما اگر تنظیمات دسترسی (permissions) به‌درستی تنظیم نشوند، چه بسا افراد یا گروه‌هایی که نباید به داده‌ها دسترسی داشته باشند، به آنها دسترسی پیدا کنند. این همان نوع رایج خطای پشتیبان‌گیری ابری است که مدیران خیلی وقت‌ها فراموش می‌کنند. به طور معمول وقتی آن را به یاد می‌آورند که دیگر دیر شده است.
برای نمونه تیم مالی، چه بسا به فایل‌های بک‌آپ و اطلاعات حساس دسترسی داشته باشد، یا بالعکس، تیم IT فراموش کند که دسترسی کلیدی را حذف کند. نتیجه می‌تواند فاجعه‌ای باشد؛ از سرقت اطلاعات تا انتشار غیرمجاز. توصیه می‌کنیم مدیریت دسترسی‌ها را دقیق بررسی کنید و دست‌کم دسترسی (least privilege) را مورد توجه قرار دهید.
۳. چشم‌پوشی از حذف خطاهای نرم‌افزاری
فکر کنید از نرم‌افزاری استفاده می‌کنید که نسخه‌ای را از داده‌ها تهیه می‌کند؛ اما نرم‌افزار خودش ایرادی دارد. برای نمونه فایلی را ناقص می‌نویسد یا داده‌ها را به‌درستی رمزگذاری نمی‌کند. اگر آن خطا نادیده گرفته شود و پشتیبان‌گیری ابری انجام شود، اساساً دارید مشکل را تکثیر می‌کنید. این همان خطای پشتیبان‌گیری ابری است که به طور معمول ناشی از اعتماد کورکورانه به ابزار است.
اگر سیستم‌های داخلی یا فایل‌های مهم‌تان را از نرم‌افزار خاصی پشتیبان‌سازی می‌کنید، ابتدا اطمینان حاصل کنید که آن ابزار آزمایش شده و بدون خطاست. در آموزش تیم داخلی‌تان، تأکید بر این داشته باشید که پیش از این‌که پشتیبان‌ها آغاز شود، سلامت نرم‌افزار تأیید شده باشد.
۴. نبود برنامه بازیابی منظم
شاید شنیده باشید که گفتن «ما سیستم بازیابی از بحران داریم» با انجام واقعی آن متفاوت است. اگر فقط به تهیه پشتیبان بسنده کنیم و یک بار بازیابی آزمایشی برایش انجام ندهیم، نقطه صد در صدی شکست را گذاشته‌ایم. بسیاری از کسب‌وکارها «فرایند بازیابی منظم» را فراموش می‌کنند. این خود یک خطای پشتیبان‌گیری ابری حیاتی است.
تصور کنید که در روزهای بحرانی، می‌خواهید داده‌های مالی یا اطلاعات مشتریان را بازیابی کنید، اما هیچ‌کس در تیم نمی‌داند دقیقاً چطور این کار را انجام دهد. آغاز بحث و آزمون دست و پا شکسته در آن لحظه، می‌تواند خسارت‌های جبران‌ناپذیری ایجاد کند. پس مهم است برای بازیابی، برگه راهنمای دقیقی داشته باشید و دست‌کم هر سه یا شش ماه، یک شبیه‌سازی واقعی با تیم‌تان برگزار کنید.
۵. اعتماد مطلق به ارائه‌دهنده ابری
رایانش ابری، به‌ویژه وقتی از ارائه‌دهنده‌های بزرگ استفاده می‌کنیم، احساس آرامش و راحتی می‌دهد. اما گاهی این حس منفی‌ساز است، چرا که ممکن است تغییرات ناگهانی در سیاست‌ها، افزایش هزینه‌ها، یا حتی توقف سرویس رخ دهد. اگر بدون در نظر گرفتن این احتمال‌ها پشتیبان‌گیری ابری را به کل به ایشان سپرده‌اید، این همان خطای پشتیبان‌گیری ابری است که اغلب نادیده گرفته می‌شود.
راهکار این است که برای پشتیبان‌گیری «پراکسی» یا «چندگانه» در نظر بگیرید. برای نمونه نسخه‌ای ابری نزد ارائه‌دهنده‌ای و نسخه‌ای محلی یا نزد ارائه‌دهنده دیگری ذخیره کنید. به این ترتیب اگر ناگهان ارائه‌دهنده‌ای مشکلی ایجاد کند، کنترل بهتر و گزینه‌های پشتیبان بیشتری خواهید داشت. راه دیگر، استفاده از پشتیبان‌گیری امن توزیع‌شده داروگ کلاد است، که توزیع‌شدگی جغرافیایی مناسبی برای داده‌ها فراهم می‌آورد.
اکنون باید چه کاری انجام داد؟
حال که پنج نوع اصلی خطای پشتیبان‌گیری ابری را مرور کردیم، به‌طور خلاصه یادآوری می‌کنیم که به‌عنوان مدیر کسب‌وکار باید چه روزآمدهایی داشته باشید.
- دوره‌ای صحت پشتیبان‌ها را آزمایش کنید و مطمئن شوید فایل‌ها در عمل قابل بازیابی‌اند.
- تنظیمات دسترسی به پشتیبان‌ها را بازبینی و کمینه کنید. همیشه با اصل «دسترسی ضروری» عمل کنید.
- پیش از آغاز پشتیبان‌گیری، اطمینان یابید نرم‌افزار ابزار بدون خطاست.
- برنامه مستند و منظمی برای فرایند بازیابی داشته باشید و آن را شبیه‌سازی کنید.
- همیشه به گزینه‌های ابری، گزینه پشتیبان دوم مجزا اضافه کنید تا از وابستگی مطلق جلوگیری شود.
| شماره | نوع خطای پشتیبان‌گیری ابری | شرح مختصر خطا | تأثیر بر کسب‌وکار |
| ۱ | عدم بررسی دوره‌ای صحت پشتیبان‌ها | پشتیبان ثبت می‌شود اما در زمان بازیابی خراب است | داده‌ها در شرایط بحرانی قابل دسترس نیست |
| ۲ | سوءپیکربندی دسترسی‌ها | افراد غیرمرتبط به پشتیبان یا بازیابی دسترسی دارند | امنیت و محرمانگی اطلاعات به خطر می‌افتد |
| ۳ | چشم‌پوشی از حذف خطاهای نرم‌افزاری | پشتیبان از نرم‌افزاری است که خود خطا دارد | خطا به نسخه جدید منتقل می‌شود |
| ۴ | نبود برنامه بازیابی منظم | پشتیبان هست اما فرایند بازیابی آزمایش نشده | در شرایط بحران، بازیابی واقعی غیرممکن است |
| ۵ | اعتماد مطلق به ارائه‌دهنده ابری | همه چیز را به ارائه‌دهنده واگذار می‌کنیم | احتمال توقف یا تغییر خدمات وجود دارد |
جمع‌بندی خطای پشتیبان‌گیری ابری
در ظاهر خدمات ابری، همه چیز ساده به نظر می‌رسد، اما در عمق، پنهانی از خطای پشتیبان‌گیری ابری وجود دارند که چه بسا در هنگام بازیابی از بحران، پیامدهای بزرگ و هزینه‌ساز داشته باشند. با شناخت و پیش‌گیری از این پنج خطا، شما به‌عنوان مدیر کسب‌وکار می‌توانید اطمینان داشته باشید که سرمایه اطلاعاتی شما واقعاً محفوظ است و در لحظه سخت‌ترین شرایط هم قابل دسترسی و بازیابی خواهد بود.
پرسش‌های رایج در باره ۵ خطای پشتیبان‌گیری ابری
خطای پشتیبان‌گیری ابری دقیقاً یعنی چه؟
خطای پشتیبان‌گیری ابری به اشتباهاتی گفته می‌شود که در روند تهیه یا بازیابی نسخه‌های پشتیبان در فضای ابری رخ می‌دهد؛ برای نمونه ثبت ناقص داده، تنظیمات اشتباه یا نبود آزمایش‌های منظم.
چرا این خطاها به طور معمول نادیده گرفته می‌شوند؟
چون خیلی از مدیران فکر می‌کنند اگر پشتیبان‌گیری به‌صورت خودکار انجام می‌شود، پس همه چیز مرتب است. در حالی که جزئیات مهمی وجود دارد که اگر کنترل نشوند، مشکل‌ساز خواهند شد.
آیا همه کسب‌وکارها در معرض این خطاها هستند؟
بله، از شرکت‌های کوچک گرفته تا سازمان‌های بزرگ، هر کسب‌وکاری که از خدمات ابری استفاده می‌کند، چه بسا گرفتار نوعی خطای پشتیبان‌گیری ابری بشود.
چطور بفهمم که پشتیبان‌های من سالم هستند؟
باید هر از چند وقت یک‌بار (برای نمونه ماهی یک‌بار) فایل‌های پشتیبان را بازیابی کرده و بررسی کنید که درست و کامل هستند یا نه.
اگر پشتیبان سالم نباشد چه اتفاقی می‌افتد؟
در زمان بحران، همچون حمله سایبری یا خرابی سرورها، چه بسا نتوانید داده‌ها را برگردانید. ممکن است در این حالت، خسارت‌های مالی و اعتباری سنگینی پیش بیاید.
اشتباه در تنظیم دسترسی‌ها چه خطری دارد؟
یکی از رایج‌ترین انواع خطای پشتیبان‌گیری ابری همین است. اگر افراد غیرمجاز به داده‌های حساس دسترسی داشته باشند، احتمال افشای اطلاعات یا سو‌ءاستفاده وجود دارد.
آیا همه اطلاعات را باید در فضای ابری نگه داریم؟
نه الزاماً. بهتر است برای اطلاعات بسیار حساس، نسخه پشتیبان محلی هم داشته باشید تا وابستگی به فضای ابری کمتر شود.
پشتیبان‌گیری ابری چقدر باید تکرار شود؟
بستگی به نوع کسب‌وکار دارد، ولی برای بیشتر شرکت‌ها، پشتیبان‌گیری روزانه یا حتی ساعتی توصیه می‌شود.
چطور از نرم‌افزارهای دارای خطا جلوگیری کنیم؟
پیش از آغاز پشتیبان‌گیری، نرم‌افزاری که داده‌ها را مدیریت می‌کند، باید به‌روز، آزمایش‌شده و بدون خطا باشد. این موضوع از آن دست خطاهای پشتیبان‌گیری ابری است که خیلی وقت‌ها نادیده گرفته می‌شود.
چطور دسترسی‌ها را مدیریت کنیم؟
باید بر اساس اصل «حداقل دسترسی» عمل کنید. هر فرد فقط به اندازه نیازش باید دسترسی داشته باشد—نه بیشتر.
آیا بررسی فایل پشتیبان زمان‌بر است؟
نه زیاد. با برنامه‌ریزی درست و استفاده از ابزارهای ساده، می‌توان این کار را در زمان کوتاهی انجام داد. اما نادیده گرفتن آن، خطای پشتیبان‌گیری ابری رایجی است.
پشتیبان‌گیری ابری چقدر ایمن است؟
اگر درست تنظیم شده باشد، بسیار ایمن است. ولی اگر خطاهایی مانند تنظیم اشتباه دسترسی یا عدم رمزگذاری اتفاق بیفتد، امنیت زیر سوال می‌رود.
چطور بفهمم چه کسی در تیمم باید مسؤول بک‌آپ باشد؟
باید یک نفر مشخص با دانش پایه درباره فضای ابری و فرآیندهای پشتیبان‌گیری، مسؤول باشد و عملکرد او به صورت دوره‌ای ارزیابی شود.
آیا ابزارهای رایگان قابل اعتمادند؟
برخی از آنها خوب عمل می‌کنند ولی به طور معمول امکانات محدودی دارند. برای کسب‌وکارهایی که اطلاعات ارزشمند دارند، ابزارهای حرفه‌ای توصیه می‌شود.
اگر خطای پشتیبان‌گیری ابری رخ داد، چه کنیم؟
اول باید ارزیابی شود که داده‌ها چقدر از بین رفته‌اند، و بعد براساس برنامه بازیابی عمل شود. اگر برنامه نداشته باشید، چه بسا اوضاع از کنترل خارج شود.
چه چیزی مانع بروز خطاهای پشتیبان‌گیری ابری می‌شود؟
آموزش، نظارت منظم، آزمایش بازیابی و مستندسازی مراحل بک‌آپ. این موارد ساده، اگر درست اجراء شوند، می‌توانند اکثر خطاهای پشتیبان‌گیری ابری را از بین ببرند.
